کمال گرایی و راهکارهای مقابله با آن

 

افراد کمال گرا کسانی اند که می خواهند هر چیز و هر کاری را به بهترین وجه و به طور کامل و بی نقص انجام دهند. اگر کاری را بدون نقص و ایراد انجام ندهند، آن کار فایده ای ندارد. آن ها همواره برای خود معیارهای دور از دسترس وضع می کنند و سرانجام متعجب می شوند که چرا اینقدر خود را درمانده کرده اند. 
   آن ها مدام در این دام گرفتارند که مبنای ارزش وجودی خود را با چگونگی انجام کامل و بی نقص کارها ارزشیابی می کنند. آن ها همواره می کوشند تا به خود ثابت کنند چقدر بی نقص و کامل می توانند کارها را به پیش ببرند، با این حال هیچ گاه از پیشرفت کار راضی نیستند.

   کلماتی چون «باید»، «حتماً» و «قطعاً» واژگان رایج کمال گراهاست.

 «باید»های رایج عبارتند از:
 من باید شایستگی خود را به نحو احسن نشان دهم.
 من باید وقایع را پیش بینی کنم.
 من هیچ گاه نباید دچار ترس و وحشت شوم.
 من هرگز نباید اشتباهات پیش پا افتاده کنم.

آن چه کمال گراها باید بدانند این است که آن ها نیز انسان هستند و خطاپذیر و نیازمند یادگیری از اشتباهات و نقص های خود بنابراین لازم است با در نظر گرفتن خصیصه ی انسانی خود از باورهای بی فایده و استرس زا دوری کنند. تصور و توقع بی جایی است که فکر کنیم برای لذت بردن از چیزی و احساس رضایت کردن از کاری، آن چیز باید صد در صد بی نقص و کامل باشد. انجام دقیق و بی نقص کارها، اصلاً به معنای رسیدن به رضایت و خشنودی کامل نیست، بلکه این خواسته ی دست نیافتنی همواره با خشنودی و رضایت کمتری همراه است.
   از دام های فکری که دست و پای هر فرد کمال گرایی را می بندد این است که فکر می کند باورهایش را تحت هیچ شرایطی نمی تواند تغییر دهد، اما اکنون زمان مقابله با این فکر است. می توانید این نکته را هر بار که در صحبت ها یا افکار خود از عبارات «همواره»، «هرگز» و «کاملاً» استفاده می کنید، در نظر داشته باشید، مانند: «باید همیشه بهترین کار را انجام دهم».، «هیچ گاه نباید دیر به سر قرار برسم»، «باید خانه ای کاملاً تمیز و مرتب داشته باشم». ایراد اصلی این باورها آن است که انعطاف ناپذیرند. با کمی صرف وقت و انرژی، می توانیم معیارهای خود را تغییر دهیم؛ یعنی معیارهای منطقی و انعطاف پذیر را جایگزین معیارهای سرسخت و انعطاف ناپذیر کنیم.
   درباره ی تصورات و برداشت های کلی خود تأمل کنید. چرا باید کامل و بی نقص باشید؟ چه کسی بی نقص وکامل بوده که شما دومی اش باشید؟ نلسون ماندلا؟ ناپلئون؟ استیو جابز؟ فردوسی؟ حافظ؟ گاندی؟ استاد شجریان؟ چه کسی؟ پدرتان؟ مادرتان؟ این جزو خصایص انسان است که محدودیت هایی داشته باشد و اشتباه کند یا کارش نقص داشته باشد و دفعه ی بعد بهتر عمل کند. انسان ها، ماشین نیستند که برای نهایت دقت و صحت طراحی شده باشند. اشتباه اجتناب ناپذیر است. اشتباه جزئی از زندگی افراد باصلاحیت و شایسته است. شما نیز اشتباهاتی می کنید، اما بکوشید برای اجتناب از تکرار آن ها حداکثر تلاش خود را به کار گیرید. به یاد داشته باشید اشتباه چیزی مانند نیش مار یا رفتن روی مین نیست که باید به هر قیمت از آن پرهیز کرد.
   پرسش های زیر می تواند برای زیر نظر گرفتن اشتباهات به کار آید. قبل از خواندن پرسش ها، به زمینه ی خاصی فکر کنید که با کمال گرایی در آن حوزه ی خاص مشکل دارید. برای مثال، این که به شدت حساسیت دارید و تلاش می کنید همواره سر وقت برسید. سپس از خود بپرسید:
 چه کسی می گوید من همیشه و همواره باید شایستگی داشته باشم و بی نقص عمل کنم؟
 اگر اشتباهی کنم، چه اتفاقی خواهد افتاد؟
 شاید گاهی اوقات کارهای من باعث شرمندگی شود، ناشیانه باشد یا مورد قبول دیگران قرار نگیرد، اما آیا این مسائل افتضاح و وحشتناک است؟ 
 آیا دنیا به آخر می رسد؟
 بدترین اتفاق ممکن چه خواهد بود؟ آیا نمی توانم با آن زندگی کنم؟ آیا تمام زندگی ام نیست و نابود می شود؟
 آیا می توانم قبول کنم که مانند هر شخص دیگری، گاه اشتباهاتی بکنم؟

به خاطر داشته باشید که اشتباه کردن «شخصیت» و «منزلت انسانی» شما را زیر سؤال نمی برد. آن چه «منزلت» و «شأن» انسانی ما را تعریف می کند، «اخلاق»، «رعایت حقوق» دیگران و «مزاحم نیازهای دیگران» نشدن است، نه اشتباه یا درستی، نقص یا بی نقص بودن عملکردمان.
 همواره از خود بپرسید، از این اشتباه چه درسی می توان گرفت؟ بعضی از بهترین درس های زندگی را از اشتباهات می توان آموخت.


برای کسب اطلاعات بیشتر در رابطه با خدمات مشاوره روانشناسی تلفنی،مشاوره فردی،مشاوره نوجوان،مشاوره درمانی و... در غرب تهران به شماره های درج شده در صفحه نخست سایت دنیا رضایی مراجعه نمایید.

با تشکر
مرکز مشاوره و روانشناسی مهرآسا بهترین مرکز مشاوره روانشناسی (مشاوره تلفنی روانشناسی 




دیگر مقالات مرتبط روانشناسی

:: درمان وسواس فکری و عملی(با افکار وسواسی چه کنم؟)
:: درمان افسردگی (آیا افسرده هستم؟)
:: درمان وسواس فکری(هر فکری که به ذهنتان خطور می کند، باور نکنید.)
:: مشاوره تلفنی ازدواج(آدم‌هاي خوبي که نبايد با آنها ازدواج کنيد!)
:: درمان اضطراب(چطور از شر اضطرابم خلاص شم)
:: مشاوره تحصیلی تلفنی(چند نکته کلی مطالعه ی بهتر مطالب درسی)
:: مشاوره خانواده(راز عشق های ماندگار)
:: درمان اضطراب و استرس( کاهش نگرانی با پذیرش بلاتکلیفی های زندگی)
:: مشاوره خانواده تلفنی(علل نابسامانیهای زناشویی)
:: درمان ترس و استرس(غذا دادن به ببر)

Share تاريخ: 1396/11/01 مشاهده : 360

, , , ,



گذاشتن نظر