وقتی از هیچ چیز لذت نمی بریم

افرادی که رنج ناشی از بی لذتی را تجربه می کنند معمولاً آن را این گونه توصیف می کنند: «غذا به نظرم بی مزه است، از رابطه جنسی با همسرم لذت نمی برم، از موسیقی لذت نمی برم. دیدن فیلم های تکراری برایم جالب نیست، دوستانم همه خسته کنند هستند، هیچ چیز را دنبال نمی کنم، نمی خواهم بمیرم اما به زندگی هم علاقه ای ندارم».
در روانشناسی، از اصطلاح «فقدان لذت» برای بررسی این موضوع استفاده می شود. ناتوانی در کسب لذت به تنهایی به عنوان یک اختلال روانی محسوب نمی شود بلکه اغلب با سایر اختلالات نظیر افسردگی همراه است.
علائم و نشانه های فقدان لذت عبارتند از:
1- بی میلی در خوردن، فعالیت جنسی و تعاملات اجتماعی
2- ابراز هیجان محدود
3- صحبت کردن به شیوه یکنواخت
4- بی تحرکی در تجلیات چهره
5- انزوای اجتماعی
6- احساس پوچی یا دلمردگی
افرادی که از ناتوانی در کسب لذت رنج می برند در موقعیت هایی که باید بخندند، فقط یک لبخند می زنند و هنگام سوگ یا عزاداری نیز واکنش مناسبی از خود نشان نمی دهند. این افراد از طریق بازداری احساسات، خود را از قرار گرفتن در شرایط پر استرس شخصی محافظت می کنند، بنابراین از نظر هیجانی کرخت می شوند.

شیوه های مقابله

اگر از ناتوانی در کسب لذت رنج می برید بکارگیری راهبردهای زیر مفید است:

1- نگرش سخت گیرانه و بسته نسبت به زندگی اغلب مبتنی بر نگرشی است که واقعیت ندارد و ناشی از باورها و ادراکات درونی و حاصل یادگیری است. صدای ضعیفی در شخصیت است که می گوید «احمقانه است»، «وقت تلف کردن است» و ... این ها صدای «ضبط شده ی» والدین، معلمان یا سایر مراقبان است که در دوران کودکی به اندازه کافی به کودک اجازه ی لذت بردن و تفریح کردن را نداده اند.

2- بیاموزید که با اشخاص ایرادگیر به شیوه ی مناسب تری برخورد کنید. به عنوان مثال اگر همسر بسیار انتقادکننده ای دارید، پاسخ های منفعلانه و معذرت خواهی گونه را متوقف کنید. یاد بگیرید که از حقوق خود دفاع کنید. منظور این نیست که شما هم متقابلاً انتقاد کنید، بلکه بدین معنا است که شما باید ابراز وجود کنید (باتوجه به موقعیت های فرهنگی و اجتماعی). با والدین بسیار کنترل کننده خود به شیوه منطقی صحبت کنید. از طرف دیگر ممکن است شما احساس کنید مورد سوءاستفاده قرار می گیرید. ناتوانی در کسب لذت یکی از پیامدهای روابط معیوب انسان است.
3

- اگر تحت فشار «بایدها» و «اجبارهای» زیادی قرار دارید، به خودتان استراحت بدهید. هفته ای یک یا دو ساعت را به خود اختصاص دهید و در طول این مدت زمان، مسئولیت شما این است که به خواسته های خود توجه داشته باشید. کتابی بخوانید، به سینما بروید، برای ناهار به رستوران بروید یا به انجام کارهای مورد علاقه تان بپردازید. آگاهانه به خود بگویید «این ساعتها حق من است، از صرف این اوقات برای خودم احساس گناه نمی کنم».
4

- بر اساس این ضرب المثل عمل کنید که می گوید: «ساده ترین لذت ها بهترین ها هستند». مانند قدم زدن در جنگل یا پارک، خیره شدن به ستاره ها و ماه، شنا کردن یا همراه با کودکی به تماشای فیلم یا کارتون نشستن.
5

- سعی کنید به دیگران خدمت کنید. مشاهده شده است که در خدمت کردن به دیگران لذت های زیادی نهفته است. به عنوان مثال به یک فرد تنها یا بیمار تلفن کنید یا به دیدنش بروید، به یک دوست پیاده روی را پیشنهاد کنید یا به کسی از نظر درسی کمک کنید. این اعمال کوچک پاداش های روانشناختی خوبی را به همراه دارد.

مرکز مشاوره و روانشناسی مهرآسا بهترین مرکز مشاوره روانشناسی (مشاوره تلفنی روانشناسی )